
Onlangs werd de eerste Dutchfiets gespot. Een geheel kunststof fiets, die bij mij veel vragen oproept.
Eerst even terug in de geschiedenis. In 1980 vatte Volvo het plan op om een fiets van kunststof te maken, de Itera.

Dit was een vooruitstrevende gedachte, echter werd de fiets op sterkte geconstrueerd en niet op stijfheid. Alle matrijzen waren klaar, maar toen de eerste fiets uit de matrijs kwam bleek de stijfheid niet voldoende waardoor de fiets alle kanten op zwabberde. Ook bij lage temperaturen was het kunststof niet sterk genoeg en brak. Moedig, maar vooral een belangrijke les voor alle kunststof engineers die ervan konden leren.
Nu, 40 jaar later heeft kunststof een geheel andere beleving, zowel op het gebied van constructie als ook duurzaamheid. Het Nederlandse bedrijf Dutchfiets heeft een kunststof fiets ontwikkeld en promoot deze als een circulair mobiliteits concept, oftwel: een fiets. En deze uitspraak roept meteen veel vragen op. In deze blog behandel ik de eerste vragen.
- Welk probleem wordt er opgelost.
Bij ieder nieuw product, of het nu circulair is of niet moet je jezelf de vraag stellen welk probleem er opgelost wordt. Bij de kunststof fiets is dat een lastige vraag.
Er zijn al veel fietsen in verschillende materialen: staal, aluminium, carbon, titanium. Uit eigen ervaring weet is dat stalen fietsen minstens 20 jaar mee kunnen gaan zonder aan kwaliteit in te boeten, dat aluminium fietsen eenvoudig en betaalbaar onder de 10 kilo geproduceerd kunnen worden en dat er veel ontwikkeling zit in de duurzaamheid van carbon fietsen. Als de nieuwe Dutchfiets dan 18 kilo weegt en 2 jaar garantie krijgt, is het niet duidelijk welk probleem opgelost wordt. De fiets is zwaarder, heeft minder garantie en is er in een maat.
Ook kan de fiets niet van gerecycled materiaal gemaakt worden, maar is de fiets recyclebaar. Dat betekent dat het kunststof van de fiets na gebruik weer opnieuw gebruikt zou kunnen worden tot een nieuwe fiets, maar niet dat de fiets van een willekeurig recycled kunststof gemaakt kan worden. Deze recyclebaarheid is gelijk aan aluminium en stalen fietsen.
Daarnaast is het zo belangrijk dat een fiets een juiste maat heeft. Het is vergelijkbaar met een schoen, deze moet ook passen en niet te groot of te klein zijn, want in beide gevallen loopt het niet lekker. Zelfs een gewone fiets zonder sportieve eigeschappen fietst zo veel beter als de houding goed is.
Dus terugkomende op de vraag welk probleem er opgelost wordt met een zware kunststof fiets is het antwoord onbekend. - Wat is circulair? Dan het circulaire concept. Bij circulair denk ik direct aan rethink (is het product echt nodig of is er een alternatief), refuse (kan de fiets ook geleasd of gehuurd worden in plaats van gekocht), reduce (is er materiaal bespaard waardoor er minder grondstoffen nodig zijn), repair (worden er gestandaardiseerde onderdelen gebruikt zodat de levensduur verlengd kan worden), re-use (kunnen delen hergebruikt worden) en recycle (kan het materiaal hergebruikt worden).
Bij vrijwel elk van deze onderwerpen vrees ik dat het niet goed uitpakt voor de kunststof fiets. Het is een fiets zonder service, waardoor deze niet gehuurd kan worden zoals de Swapfiets. Daarnaast - Waar is de dienst? Een circulair product valt of staat bij een goede dienst, om allereerst het product zo lang mogelijk in gebruik te houden. Dit ontbreekt helaas.
Samengevat ben ik niet overtuigd van de kwaliteit van dit concept, hoe gek ik ook ben op innovatie en fietsen. Maar wellicht heb ik het mis en pas ik mijn mening aan.